Syndrom DDA/DDD, czyli emocjonalne skutki trudnego dzieciństwa w dorosłym życiu

Niektórzy mają nadzieję, że wyprowadzka z domu rodzinnego wystarczy, by zostawić złą przeszłość za sobą, ale zazwyczaj wcale tak nie jest…

Syndrom DDA/DDD, czyli emocjonalne skutki trudnego dzieciństwa w dorosłym życiu

Niektórzy mają nadzieję, że wyprowadzka z domu rodzinnego wystarczy, by zostawić złą przeszłość za sobą, ale zazwyczaj wcale tak nie jest…

DDA i DDD – co to właściwie jest?

Niestety nie każde dziecko dorasta w szczęśliwym otoczeniu, otrzymując wsparcie, troskę i miłość. Niektórzy od najmłodszych lat żyją w ciągłej niepewności i lęku, budując w sobie brak zaufania do otaczającego świata. Nie wiedzą czego się spodziewać, gdy rodzic wróci do domu – będzie pijany i wściekły, czy tym razem przyjdzie trzeźwy, obiecując poprawę? Czasem zdarzają się lepsze okresy, ale nałóg zawsze wygrywa i znowu panuje chaos. A wszystkie trudne doświadczenia z dzieciństwa powracają w dorosłym życiu pod postacią syndromu DDA lub DDD.

Co właściwie oznaczają te skróty?


DDA to Dorosłe Dzieci Alkoholików. Natomiast określenie DDD oznacza Dorosłe Dzieci z rodzin Dysfunkcyjnych, czyli takich, w których dochodziło do stosowania przemocy fizycznej, nadużyć seksualnych lub rażących zaniedbań. Niekiedy negatywne skutki wywiera także choroba psychiczna rodzica, chłód emocjonalny lub po prostu fizyczna nieobecność.

Okazuje się, że zarówno DDA, jak i DDD doświadczają w dorosłym życiu zbliżonych emocji, do których zaliczamy m.in. poczucie winy, wstyd, nieufność i bezradność.

Negatywne emocje, jakie odczuwają Dorosłe Dzieci Alkoholików i z rodzin dysfunkcyjnych

Dorastanie w rodzinie dysfunkcyjnej odbiera beztroskie dzieciństwo – to ciągła walka o przetrwanie w trudnym środowisku, w stanie zagrożenia i napięcia. Uzależniony ojciec obwinia za swój problem wszystkich domowników – „piję przez Was, znowu mnie zdenerwowaliście”, wpędzając dziecko w poczucie winy. Jednocześnie czuje ono bezsilność, bo żadne jego wysiłki nie są w stanie rozwiązać problemu rodzinnego.

Wszystkie obietnice rodzica są łamane, nie można wierzyć w żadne słowa, brakuje stabilizacji i poczucia bezpieczeństwa – lepiej usunąć się z drogi, bo znowu rozpęta się awantura. Pojawia się także wstyd z powodu problemów w domu i obawy, że rówieśnicy odkryją rodzinny sekret, co skutkuje zaniżonym poczuciem własnej wartości i lękiem przed odrzuceniem –„a jeśli ktoś widział, jak pijany tata przewrócił się pod blokiem i mnie wyśmieją?”.

Częste reakcje emocjonalne u Dorosłych Dzieci Alkoholików

· Lęk przed odrzuceniem – DDA mogą unikać miłości z obawy przed tym, że doświadczą takiego samego bólu, jak w relacji z rodzicem. Pojawiają się myśli „a może ja po prostu nie zasługuję na miłość, skoro rodzic mi jej nie okazywał?”. Kierują się zasadą – lepiej odrzucić niż czekać na porzucenie. Często ich relacje są płytkie, bez więzi emocjonalnej.

· Poczucie niskiej wartości – ciągłe poniżanie przez rodzica prowadzi u dzieci do przekonania, że widocznie nie zasługują na lepsze traktowanie. W dorosłym życiu biorą na siebie zbyt wiele obowiązków, stale stawiają sobie nowe wymagania i ciągle udowadniają swoją wartość. Z

drugiej strony, mogą odczuwać ogromną bezradność, nawet nie próbując zmienić swojego losu – „przecież i tak do niczego się nie nadaję”.

· Poczucie zagrożenia – nawet jeśli w dzieciństwie przez chwilę było dobrze, to po czasie nałóg lub choroba zawsze dawały o sobie znać. DDA zawsze myśli, że zaraz może stać się coś złego i czuje mobilizację do walki lub ucieczki. W efekcie może reagować dystansem lub inicjować kłótnie.

· Tłumienie uczuć – rodzic pod wpływem alkoholu często odrzucał i okazywał agresję, dlatego lepiej ukrywać swoje uczucia. DDA często nie potrafią nawet płakać, krzyczeć, a nawet śmiać się – wypierają podstawowe potrzeby akceptacji i miłości.

· Potrzeba kontrolowania i porządkowania – w rodzinie dysfunkcyjnej panuje chaos i nieprzewidywalność, a kontrola jest próbą jego opanowania. „Jeśli wyleję alkohol, to tata się nie upije”, w dorosłym życiu przyjmuje formę nadopiekuńczości nad partnerem i narzucania sobie ostrej dyscypliny.

DDA/DDD – jak terapia będzie najlepsza?

W przypadku Dorosłych Dzieci z rodzin Dysfunkcyjnych dobre efekty przynosi terapia grupowa. Daje poczucie wspólnoty, wsparcia i zrozumienia. Uczy także zdrowych sposobów rozwiazywania konfliktów, wyrażania emocji i budowania relacji z innymi. Jest okazją do poznania skutecznych sposobów radzenia sobie z problemami wyniesionymi z dzieciństwa.

Z kolei dla osób, które wolą rozmawiać o swoich problemach sam na sam z terapeutą, dobrym rozwiązaniem będzie terapia indywidualna, prowadzona w nurcie psychodynamicznym lub poznawczo-behawioralnym. W pierwszej z nich osoba z syndromem DDA/DDD uświadamia sobie tłumione, niezaspokojone potrzeby emocjonalne, a w drugiej terapeuta pracuje z pacjentem nad zmianą szkodliwych przekonań i schematów zachowania.

Źródła:

1.       Ackerman R.J. (2020), Wyrosnąć z DDA, Wydawnictwo JK, Łódź

2.       Cierpiałkowska L., Chodkiewicz J., (2020), Uzależnienie od alkoholu. Oblicza Problemu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

3.       Herzyk E., (2014), DDD, Dorosłe Dziewczynki z Rodzin Dysfunkcyjnych., Wydawnictwo Świat Książki, Warszawa

4.       Sobolewska Z., (2000), Odebrane dzieciństwo – psychologiczne problemy Dorosłych Dzieci Alkoholików, Instytut Psychologii Zdrowia, Warszawa

5.       Woititz, J.G. (1992). Dorosłe dzieci alkoholików. Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości

Umów konsultację - Diagnoza ADHD

Wypełnij formularz i prześlij zgłoszenie