Stres

Każdy doświadcza stresu w pewnym momencie swojego życia. To, co jest dla Ciebie stresujące, może nie być takie samo jak dla innych. Intensywność i czas trwania Twojej reakcji na sytuację stresującą (stresor) zależy od wielu czynników, począwszy od Twojej osobowości, a skończywszy na systemie wsparcia.

stres

Czym jest stres?

Stres jest naturalną reakcją organizmu na czynnik stresogenny, czyli sytuację, w której jesteś i którą oceniasz jako trudną). Może powodować fizyczne, emocjonalne lub psychiczne cierpienie i presję, która zawęża Twoje możliwości szukania rozwiązania.

Innymi słowy, stres jest odczuciem fizycznym oraz uczuciem przytłoczenia i niemożności poradzenia sobie z presją wywołaną przez stresor (sytuację, w której jesteś). Czasami możesz mieć poczucie, że nie dasz rady, że znalezienie wyjścia z trudnej sytuacji, w której, jesteś jest niemożliwe.

Jednak… zawsze jest jakieś wyjście, tylko czasami potrzebujesz obniżyć poziom lęku i presję, żeby móc zauważyć, jakie jeszcze rozwiązania możesz rozważyć.

Twoje psychiczne i fizyczne reakcje na stresor mają swój cel. Na przykład w niebezpiecznej sytuacji stres przestawia organizm w tryb „walcz lub uciekaj”. W tym stanie podwyższonej czujności twoje ciało i mózg robią wszystko, co możliwe, aby zwiększyć Twoje szanse na przetrwanie tego  postrzeganego (stresującego, trudnego w Twojej ocenie) lub rzeczywistego zagrożenia.

Możesz też mieć swój własny sposób radzenia sobie z tym stresem. Może potrafisz wdrożyć zastosowanie, które jest adaptacyjne i pomaga, ale być może nie jesteś w stanie znaleźć takiego sposobu, który rozładowałby stres i pomógłby zmienić perspektywę. Na szczęście zarządzania stresem można się nauczyć.

I choć stres może być często nieprzyjemny, jest ewolucyjną koniecznością. Co ważniejsze, można nim zarządzać. Umiejętność zarządzania stresem to proces, którego można się nauczyć. Dlatego jeżeli doświadczasz przewlekłego stresu to pamiętaj, że możesz powoli, ze wsparciem i w bezpiecznej przestrzeni nauczyć się jak opanować niepokój. Długotrwały niepokój, ciągłe zamartwianie się może przekształcić się w ostre lub przewlekłe zaburzenie stresowe.

Reakcja stresowa może również wystąpić w przypadku zdarzeń, które nie zagrażają życiu, takich jak terminy oddania prac lub zadania szkolne. W tych scenariuszach, gdy dobrze zarządzany, stres może pomóc! Zachęcamy Cię do wysłuchania Kelly McGonigall, która opowiada, w jaki sposób stres może Ci pomóc.

Eustres i dystres
Kiedy stres ma taki potencjał pozytywnego wyniku, zwykle określa się go mianem eustresu. Z drugiej strony, gdy stres prowadzi do poczucia przytłoczenia i niemożności poradzenia sobie z nim, określamy go mianem dystresu. Wtedy możesz być przerażony, czuć, że nie ma wyjścia z sytuacji, albo po prostu odczuwać chęć jak najszybszej ucieczki z sytuacji,  w której jesteś (np. picie alkoholu, albo fizyczna ucieczka, np. niepojawienie się na egzaminie, nieodbieranie telefonu od bliskiej osoby etc.).

W perspektywie krótko i długoterminowej dystres wpływa na Twoje samopoczucie, na relacje, na odczuwanie szczęścia, zadowolenia z życia, na rozwój zawodowy.

Przyczyny stresu

Może spóźniłeś się na spotkanie z powodu korków albo czeka Cię bardzo ważna rozmowa, a może od jakiegoś czasu nie masz wystarczającej ilości snu. Życie jest pełne potencjalnych czynników wywołujących stres, a Twój próg radzenia sobie z nimi zależy od wielu czynników.

To, co może powodować stres u Ciebie, niekoniecznie musi być tym, co stresuje Twojego znajomego. Wszyscy jesteśmy wyjątkowi pod względem naszych reakcji i sposobu, w jaki interpretujemy, przetwarzamy wydarzenia. Podczas gdy niektórzy ludzie ekscytują się publicznym wystąpieniem, cieszą się, że będą mogli  powiedzieć coś na forum, inni mogą w tej samej sytuacji doświadczyć ataku paniki i czuć przerażenie.

Istnieje również kilka ważnych wydarzeń życiowych, które zazwyczaj są bardziej stresujące dla wszystkich.

Dobrze znanym narzędziem używanym do pomiaru ilości stresu, jakiego możesz doświadczać, jest Inwentarz Stresu Życiowego Holmesa-Rahego.

Najbardziej stresujące wydarzenia życiowe wg  Inwentarza Stresu Życiowego Holmesa-Rahego: 

  • śmierć partnera/partnerki
  • rozwód
  • separacja małżeńska
  • aresztowanie/uwięzienie
  • śmierć bliskiej osoby
  • poważny uraz lub choroba
  • małżeństwo
  • zwolnienie z pracy
  • przejście na emeryturę
  • drastyczna zmiana stanu zdrowia bliskiej osoby
  • ciąża
  • ekstremalne zmiany w życiu

Objawy stresu:

  • trudności z zasypianiem
  • częste bóle głowy
  • drażliwość
  • zamglenie mózgu
  • niepokój
  • depresja
  • dolegliwości fizyczne, takie jak refluks, choroby układu krążenia i zaburzenia poznawcze
Cel i efekty terapii

Podczas psychoterapii możesz nauczyć się skuteczniej kontrolować swoje reakcje i opowiedzieć o swoich trudności, emocjach, których doświadczasz. Terapeuta Cię wysłucha, zapewni bezpieczną przestrzeń i zaakceptuje Cię takim jakim jesteś. Razem z terapeutą będziecie mogli się zastanowić, w jaki sposób zmienić dotychczasowe zachowania i nawyki, żeby były dla Ciebie korzystniejsze. Czasem dzięki pracy z psychoterapeutą będziesz mógł spojrzeć na swoją sytuację i przeżycia z innej perspektywy i być może zmienić swój sposób myślenia. Każdy jest inny, dlatego razem ze wsparciem terapeuty będziesz mógł sprawdzić co Ci najbardziej służy, jakie konstruktywne techniki i zachowania możesz zacząć wdrażać. W zależności od problemu, którego doświadczasz, możesz potrzebować kilku – kilkunastu sesji (np. psychoterapia skoncentrowana na rozwiązaniu) albo dłuższej pracy z terapeutą jeśli np. jeśli odczuwasz niepokój przez wiele lat.

Co zyskasz dzięki psychoterapii?

Możesz zyskać większy spokój wewnętrzny, umiejętność odroczenia reakcji – nawet kiedy będziesz w stresującej sytuacji, może będziesz mógł chwilę odczekać i zastanowić się jak chcesz tym razem postąpić. Będziesz mógł nauczyć się spojrzenia z szerszej perspektywy na sytuację, w której jesteś – pamiętaj, że nie ma sytuacji bez wyjścia. Będziesz miał więcej cierpliwości i współczucia dla samego siebie, dzięki czemu będziesz mógł wdrażać zmiany. Będzie Ci łatwiej skupić się na dbaniu o relacje, zaplanować jak przyjemnie spędzić czas z ludźmi, na których Ci zależy.

Umów konsultację - Diagnoza ADHD

Wypełnij formularz i prześlij zgłoszenie