Wypalenie zawodowe

Przyczyny wypalenia zawodowego
Przyczyny wypalenia zawodowego mogą być różne, można podzielić je na dwie grupy:

1. przyczyny leżące po stronie pracodawcy lub będące skutkiem przebywania w niekorzystnym środowisku pracy np: nadmiar obowiązków; praca pod presją czasu; wysokie wymagania; monotonia wykonywanych czynności; brak możliwości rozwoju zawodowego; brak efektów mimo włożonego wysiłku w działanie; rywalizacja i brak wsparcia; konflikty ze współpracownikami;

1. przyczyny osobowościowe, np: trudności zachowania balansu pomiędzy pracą, a odpoczynkiem; duże ambicje, nastawienie na karierę; nieumiejętność radzenia sobie z wyzwaniami w pracy; niedopasowanie do stanowiska; niska samoocena; wysoka wrażliwość; perfekcjonizm; problemy w radzeniu sobie w sytuacjach trudnych; trudności w stawianiu granic; brak odporności na stres.

Jak objawia się wypalenie zawodowe?

Znakiem ostrzegawczym są między innymi poniżej wymienione objawy:

– brak energii, ciągłe zmęczenie, niezdolność do regeneracji;

– niechęć do pracy, brak satysfakcji i przyjemności z jej wykonywania;

– poczucie braku skuteczności i braku osiągnięć;  

– drażliwość, skłonność do agresywnych wybuchów;

– negatywne, cyniczne podejście do klientów i współpracowników;

– obniżone poczucie własnej kompetencji i skuteczności;

– problemy z koncentracją;

– obniżony nastrój, napięcie, irytacja, zniechęcenie, czy nawet obrzydzenie do pracy;

– objawy somatyczne: zawroty czy bóle głowy, zaburzenia snu, bóle kości i stawów wynikające ze stałego napięcia mięśniowego kumulującego się w organizmie, problemy z oddechem (wzdychanie), bóle głowy, bóle brzucha, kołatanie serca;

 – obniżenie odporności (może przejawiać się np. częstszymi przeziębieniami).

Objawy te nie ustępują po wypoczynku czy nawet po długim urlopie, a koszty trwania w wypaleniu zawodowym mogą być bardzo wysokie, począwszy od drastycznego spadku motywacji do pracy, krótszą lub dłuższą niezdolność do wykonywania zawodowych zadań, po możliwość zachorowania na depresję, pojawienia się zaburzeń takich jak np. lęk uogólniony, uzależnienie od alkoholu, hazardu, narkotyków, zaburzeń snu, pogorszenia lub nawet rozpadu relacji rodzinnych.

Co warto zrobić by przeciwdziałać wypaleniu zawodowemu?

W walce z wypaleniem zawodowym niezmiernie ważne jest określenie przyczyny. Szczególne istotny jest nacisk na wypoczynek, zachowanie balansu, czasami niezbędna jest praca nad zmianą myślenia o pracy i stosunku do niej. Najważniejsze w radzeniu sobie z wypaleniem zawodowym jest dotarcie do źródła problemu. Jeśli doszło do niego na skutek braku umiejętności asertywnego odmawiania, konieczna jest praca nad stawianiem granic oraz zwiększenie kompetencji w obszarze komunikacji z innymi ludźmi. W momencie, gdyby na przykład problem zaistniał na skutek mobbingu lub niekorzystnego zachowania ze strony szefa, konieczna może być zmiana pracy.

W zależności od stopnia zaawansowania dolegliwości oraz źródła wypalenia zawodowego, warto udać się po profesjonalną pomoc, do psychologa, psychoterapeuty czy  psychiatry, którzy stosować będą odmienne działania.

W pierwszej kolejności warto zadbać o balans między pracą, a domem rodzinnym, konieczne jest ustalenie priorytetów życiowych oraz tak ułożenie życia i pracy, aby było ono zgodne z wartościami, a przy tym nie przeciążało w żadnym kierunku. Niezmiernie ważne jest zadanie sobie kilku istotnych pytań: jakie są moje talenty, jakie są moje wartości, na czym mi tak naprawdę zależy. Dopiero odpowiedź na te pytania pozwoli zdystansować się do zastanej rzeczywistości, zadbać o swój dobrostan.

O czym warto pamiętać by się nie ulec wypaleniu w pracy?

Jeśli nie rozpoznajesz u siebie symptomów wypalenia zawodowego, ale wyznajesz zasadę, że lepiej zapobiegać niż leczyć, nie zapominaj wdrożyć do codzienności kilka wymienionych niżej działań:

1. zadbaj o równowagę między życiem prywatnym a zawodowym, nie zapominaj o czasie na rozrywkę, spotkania towarzyskie, czy hobby;
2. prowadź zdrowy tryb życia, z akcentem na dobry sen, zdrowe odżywienie i  aktywność fizyczną;
3. bądź realistą w pracy przy ustaleniu celów i możliwościach ich osiągnięcia;
4. pracuj nad poczuciem własnej wartości, odpornością na stres i umiejętnością stawiania granic;
5. nie daj się rutynie, rozwijaj się zgodnie z predyspozycjami i wartościami